นายศิวกร สุวรรณจินดา นักศึกษาแลกเปลี่ยน Outbound ที่ National Institute of Advanced Industrial Science and Technology (AIST) ประเทศญี่ปุ่น

นักศึกษา หลักสูตรวิทยาศาสตร์บัณฑิต สาขาวิชาวิทยาการคอมพิวเตอร์
5 มิถุนายน 2562 ถึง 7 สิงหาคม 2562 และ 25 สิงหาคม 2562 ถึง 15 กันยายน 2562

นักศึกษาแลกเปลี่ยนระดับปริญญาตรี ภายใต้ทุนสนับสนุนจาก National Institute of Advanced Industrial Science and Technology (AIST) ประเทศญี่ปุ่น

สวัสดีครับ ผมนายศิวกร สุวรรณจินดา ตอนที่เขียนบทความนี้ผมพึ่งสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สาขาวิทยาการคอมพิวเตอร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ในช่วงกำลังศึกษาอยู่ชั้นปีที่ 3 กำลังขึ้นปีที่ 4 ผมและเพื่อนของผมได้รับโอกาสจากอาจารย์ที่ปรึกษาผู้ช่วยศาสตราจารย์      ประภาพร รัตนธำรง ชวนให้ไปทำโปรเจคร่วมกับนักวิจัยที่ National Institute of Advanced Industrial Science and Technology (AIST) ประเทศญี่ปุ่น เป็นระยะเวลา 2 เดือน ซึ่งโปรเจคที่ไปทำนั้นเกี่ยวกับ “การศึกษาระบบตรวจสอบประสิทธิภาพโครงสร้างทรัพยากรพื้นฐานบนอุปกรณ์ไอโอทีเกตเวย์” ซึ่งแน่นอนครับพวกผมตอบตกลงไป

หลังจากที่ตอบตกลงผมต้องทำการส่ง Curriculum Vitae (CV) ให้ทางฝั่ง AIST พิจารณาก่อนครับ ซึ่งหลังจากที่ผ่านการพิจารณามาเรียบร้อย ก็เป็นขั้นตอนกรอกเอกสารการเดินทาง ประกันภัยและที่พักส่งให้กลับทาง AIST เพื่อออกเอกสารรับรองสำหรับนำไปใช้ขอ VISA (เนื่องจากอยู่ที่ญี่ปุ่นนานเกิน 15 วัน)

หลังจากที่ทำเรื่องเอกสารเสร็จก็ถึงเวลาออกเดินทาง ต้องบอกไว้ก่อนเลยครับว่าผมและเพื่อนของผมนั้นไม่เคยเดินทางไปต่างประเทศมาก่อน ในด้านภาษาผมก็ไม่เก่งมากนักส่วนมากจะรู้แต่ศัพท์ที่ใช้ในการเขียนโปรแกรม แต่โชคดีที่เพื่อนของผมนั้นค่อนข้างเก่งอังกฤษทำให้ลดปัญหาด้านการสื่อสารลงไปครับ  เมื่อไปถึงประเทศญี่ปุ่นความประทับใจแรกที่ผมเจอเลยคือ ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่สะอาดมากครับขยะข้างทางไม่มีเลย อากาศ ก็บริสุทธิ์มาก และที่สำคัญเลยครับคือคนญี่ปุ่นตรงเวลามาก รถโดยสารที่มารับจากสนามบินไป AIST มาตรงเวลามากครับป้ายเขียนเวลาเข้า-ออกตอนไหนคือตามนั้นเลยครับไม่ขาดไม่เกิน

ฟเมื่อมาถึงที่ทำงานในวันแรกก็ไม่ได้ทำอะไรมากครับแค่ลงทะเบียน อ่านกฎในที่ทำงาน ทำความรู้จักกับเพื่อนที่ทำงานซึ่งก็เป็นนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยมหิดลมาทำโปรเจคกับทาง AIST เหมือนกัน จากนั้นก็เอาของไปเก็บในที่พัก เริ่มงานในวันที่ 2

ในส่วนของบรรยากาศในที่ทำงาน ผมรู้สึกเหมือนอยู่ที่ไทยเลยครับเนื่องจากห้องที่ผมทำงานนั้นมีแต่คนไทย ทำให้ทุกอย่างดูเป็นกันเองมาก ๆ ส่วนเรื่องการเดินไปสถานที่ทำงานนั้นก็ไม่ได้ลำบากมากนักเนื่องจากหอพักอยู่ใกล้กับสถานที่ทำงานสามารถเดินถึงได้ภายใน 10 นาที ในด้านความปลอดภัยทาง AIST ก็ให้ความเอาใจใส่ในเรื่องนี้ด้วยครับ เนื่องจากประเทศญี่ปุ่นมีปัญหาเรื่องแผ่นดินไหวบ่อยครั้งทาง AIST จึงมีหมวกนิรภัยแจกให้กับทุกคนในห้อง และมีคู่มือสำหรับรับเมือเมื่อเกิดเหตุอุทกภัยมาให้ด้วยครับ

ผมลืมบอกไปเรื่องหนึ่งครับ คือในการที่เราจะมาทำงานที่ AIST นั้น เราจะต้องมีคนดูแลด้วยโดยในเรื่องของเอกสารการทำงาน ที่พักและการเดินทางนั้นเราได้รับการช่วยเหลือจากคุณ Yasuko Tasaki ส่วนเรื่องของโปรเจคนั้นได้รับการดูแลจาก Dr.Jason Haga ครับ

หลังจากประมาณ 2 อาทิตย์ที่ได้เริ่มงานทางทีมนักวิจัยของ AIST ที่อยู่ห้องใกล้เคียงก็ได้มีการจัดงานเลี้ยงเนื้อย่างต้อนรับการมาของนักศึกษาชาวไทย ซึ่งเป็นการเลี้ยงตอนรับที่เป็นกันเองเอามาก ๆ ซึ่งทำให้พวกเราที่เป็นนักศึกษารู้สึกประทับใจเป็นอย่างยิ่ง

ในด้านความเป็นอยู่เนื่องจากญี่ปุ่นมีคลองชีพที่สูงกว่าไทยทำให้อาหารโดยส่วนใหญ่มีราคาที่สูงตามไปด้วยโดยเฉลี่ยจะตกอยู่ที่ 500¥(150 บาท) ซึ่งมากกว่าไทยประมาณ 3 เท่าทำให้ส่วนใหญ่แล้วพวกผมจะทำอาหารกินกันเองเพื่อลดค่าใช้จ่าย แต่ในบางวันก็ออกไปกินข้างนอกบ้าง ซึ่งประเทศญี่ปุ่นถือว่าเป็นประเทศที่มีร้านอาหารเยอะมากเพราะฉะนั้นไม่ต้องห่วงเรื่องจะหาอะไรกินไม่ได้ครับ ในเรื่องการเดินทาง ทางที่พักได้มีจักรยานให้ยืมครับซึ่งที่นี่ทำให้ผมประหลาดใจมาก คือจักรยานสามารถไปได้ทุกที่ในเมือง เนื่องจากเมืองที่ผมอยู่นั้นมีทางจักรยาน แยกกับรถยนต์และคนเดินเลย ส่วนผู้ขับขี่รถบนท้องถนนนั้นก็มีระเบียบกันมากโดยส่วนมากกว่า 99% ที่พบเจอคือเคารพกฎจราจรกันหมดครับ และมักให้ทางกับผู้ต้องการข้ามถนนตลอด ผมจึงบรรลุว่าทำไมประเทศนี้ถึงมีอุบัติเหตุต่ำ

หลังจากที่ทำงานมาเกือบ 2 เดือนในอาทิตย์สุดท้ายก่อนกลับบ้านทาง AIST ก็ได้มีการจัดประชุมเล็ก ๆ ขึ้น เพื่อที่จะให้แต่ละกลุ่มได้ออกมานำเสนอผลงานของตนที่ทำมาตลอด 2 เดือนที่ผ่านมา ซึ่งพวกผมก็ผ่านกันมาได้ด้วยดี หลังจากที่นำเสนอเสร็จก็ได้มีการกินเลี้ยงกันแต่ในครั้งนี้มีแค่ฝั่งของนักศึกษาชาวไทยเท่านั้นซึ่งต้องบอกว่าสนุกมาก ๆ เลยครับ

แต่ความท้าทายนั้นยังไม่จบครับ หลังจากกลับมาไทยได้ประมาณ 1 เดือนทางอาจารย์ที่ปรึกษา(ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ประภาพร รัตนธำรง) ก็ได้ชวนให้พวกผมไปนำเสนอโปรเจคที่ได้ทำกับทาง AIST ที่งาน PRAGMA ครั้งที่ 37 ณ University of California San Diego (UCSD) ประเทศสหรัฐอเมริกาซึ่งพวกผมก็ได้ตอบตกลงครับเพื่อที่จะได้เรียนรู้ประสบการณ์การทำงานในต่างประเทศมากขึ้นไปอีก โดยในการไปครั้งนี้ก็ได้ทุนจากทาง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, AIST และ UCSD ซึ่งพวกผมต้องอยู่ที่ประเทศสหรัฐอเมริกาเป็นเวลา 3 อาทิตย์เพื่อช่วยจัดงานประชุมวิชาการ PRAGMA Workshop ร่วมกับคณะกรรมการนักศึกษาในสมาพันธ์ และ ทดลองติดตั้งซอฟต์แวร์สำหรับสร้างเน็ตเวิร์คโอเวอร์เลย์ที่ชื่อ IPOP ลงบนอุปกรณ์ไอโอที

เมื่อเดินทางถึง San Diego สหรัฐอเมริกา ก็สัมผัสได้ถึงความแตกต่างระหว่างบรรยากาศ อาหารการกิน และผู้คนครับ โดยอากาศที่นี่จะออกไปทางแห้งแล้ง ตอนกลางวันจะร้อน กลางคืนจะหนาว ในด้านอาหารการกินผมคิดว่าญี่ปุ่นนั้นแพงแล้วแต่ที่นี่นั้นแพงกว่าโดย 1 มื้อนั้นอาหาร Fast Food จะตกอยู่ที่ประมาณ 10 $ (300 บาท) และถ้าเป็นข้าวจะอยู่ที่ประมาณ 13 – 20  $ (400 – 600 บาท) ซึ่งแน่นอนครับผมเลือก Fast Food ฮ่าๆๆๆ พอกลับมาไทยนำหนักเพิ่มเลยครับ ในส่วนของผู้คนนั้นที่นี่จะเป็นคนพูดอะไรตรงไปตรงมาครับ และเป็นกันเองมากกว่า ซึ่งเมื่อเทียบกับทางฝั่งญี่ปุ่นจะพูดแบบอ้อมค้อมนอบน้อมมากกว่าครับ

ในวันแรกพวกเราไม่ได้ทำอะไรกันมากแค่กินข้าว เก็บของ และก็หลับอย่างเอาเป็นเอาตายเลย เนื่องจากอาการ Jet Lag (ครั้งแรก) จากนั้น 2-3 วันหลังจากปรับตัวได้ก็เริ่มทำงานที่ UCSD ตามปกติโดยในอาทิตย์แรกจะทำเกี่ยวกับ การทดลองติดตั้งซอฟต์แวร์ IPOP ลงบนอุปกรณ์ไอโอที ซึ่งได้นักวิจัยจากทาง University of Florida (UF) เป็นคนช่วยสอนการติดตั้ง จากนั้น 2 อาทิตย์หลังจะเป็นการช่วยจัดงาน PRAGMA ซึ่งผู้ที่รับผิดชอบจัดการเรื่องสถานที่ในครั้งนี้คือนักวิจัยชื่อ Shava Smallen ซึ่งนอกจากจะเป็นคนคอยจัดการเรื่องงานแล้ว ยังเป็นคนที่ดำเนินเรื่องทุนการเดินทางจากไทย-สหรัฐอเมริกา และคอยดูแลพวกเราตอนที่อยู่ UCSD ต้องขอขอบคุณมาก ๆ ครับ

และเมื่อถึงอาทิตย์ที่ 3 อาทิตย์ที่ต้องนำเสนองาน บอกตามตรงว่าแตกต่างกันกับที่ AIST โดยสิ้นเชิงครับ ที่นี่มีนักวิจัยจากหลายประเทศมารวมตัวกันทำให้เกิดความกดดันเป็นอย่างมาก กว่าจะผ่านจุดนั้นมาได้ก็ทุลักทุเลเหมือนกันครับ

แต่หลังจากที่ผ่านมรสุมมาได้ก็เป็นช่วงพักผ่อนครับโดยทาง PRAGMA ก็ได้มีการจัดกิจกรรมพาไป สวนสาธารณะ Balboa Park ซึ่งเป็นหนึ่งในสวนที่มีความหลากหลายที่สุดในโลก โดยภายในก็จะมี พิพิธภัณฑ์และงานภาพ โรงละคร และสวนสัตว์อยู่ภายใน จากนั้นทาง PRAGMA ก็ได้ให้ตั๋วสำหรับเข้าพิพิธภัณฑ์มา 2 ที่ครับ คือ San Diego Natural History Museum และ Air and Space Museum

ที่แรกที่ผมเข้าไปนั้นคือ San Diego Natural History Museum ครับ ซึ่งภายในก็จะมีฟอสซิลตั้งแต่ยุคไดโนเสาร์จนถึงยุคปัจจุบัน แมลงที่โดนสต๊าฟ ภาพแมลงที่ถ่ายแบบมาโคร แร่หินชนิดต่าง ๆ และงานศิลปะมากมาย ผมบอกเลยครับว่าเหมือนกลับไปเป็นเด็กอีกครั้ง พิพิธภัณฑ์ที่นี่แตกต่างกับที่ไทยมากครับมีงานให้ดูเยอะมาก ที่ทั้งชีวิตผมไม่เคยเห็นมาก่อนซึ่งผมประทับใจเป็นอย่างมากครับ

หลังจากที่ประทับใจกับ Natural History Museum ผมก็ต้องประทับใจมากขึ้นไปอีกกับ Air and Space Museum ที่ภายในเต็มไปด้วยเครื่องบิน, เครื่องยนต์เครื่องบิน, ชุดอวกาศ, Command module ของจริงที่ถูกใช้ในภารกิจ Apollo 9,  แบบจำลอง Mars Rover ที่เป็นหุ่นยนต์ถูกใช้ในภารกิจสำรวจดาวอังคารและเศษอุกกาบาต ซึ่งผมไม่ได้มีโอกาสเห็นอะไรแบบนี้ได้บ่อยครั้งนักผมจึงว้าวกับผลงานที่จัดแสดงทุกอย่างเลย

ซึ่งหลังจากที่กลับมาถึงที่ไทยแล้ว ผมได้เรียนรู้อะไรเยอะมากครับ ได้รู้จักคนมากมาย ได้เห็นวัฒนธรรมความเป็นอยู่ที่แตกต่างจากที่ไทย ฝึกการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า ฝึกการสื่อสารกับคนต่างชาติ (ถึงจะไม่ได้เก่งขึ้นแบบก้าวกระโดดแต่ก็ดีขึ้น) และที่สำคัญที่สุดเลยคือการคว้าโอกาสหาสิ่งใหม่ที่แน่นอนมันจะให้ความลําบากตรากตรําสารพัดให้กับเรา แต่สิ่งที่กลับมานั้นมีค่ามากกว่าที่คิด

สุดท้ายนี้ขอขอบคุณ อาจารย์ที่ปรึกษาผู้ช่วยศาสตราจารย์ ประภาพร รัตนธำรง ที่ให้โอกาสกับพวกผมในการออกเดินทางไปยังสถานที่ต่าง ๆ เพื่อเปิดหูเปิดตา ขอบคุณ Dr.Jason Haga และ Shava Smallen สำหรับการช่วยเหลือต่าง ๆ มากมายทั้งเรื่องการแนะนำความเป็นอยู่ และสอนเทคนิคการนำเสนอ ขอบคุณครับ